Aandacht voor vrijwilligerswerk in de beleidsnota Cultuur
dinsdag 17 december 2024
Dossier: Vrijwilligerswerk
De Vlaamse Regering wil een partner zijn voor de vrijwilligers die actief zijn in de talloze organisaties en verenigingen die Vlaanderen rijk is. "Vrijwilligers vormen de ruggengraat van de Vlaamse samenleving", zo stelt de Vlaamse Regering in haar regeerakkoord. Als coördinerend minister voor het Vlaams vrijwilligersbeleid wil minister Caroline Gennez de komende regeerperiode de rijke traditie van vrijwilligerswerk in Vlaanderen verder versterken. Administratieve overlast aanpakken en het digitaal Verenigingsloket doen groeien zijn daarbij haar speerpunten.
Vrijwilligers, een onmisbare schakel in onze samenleving
Eén miljoen Vlamingen zijn vandaag actief in het verenigingsleven, in middenveldorganisaties en als vrijwilligers. Ze geven Vlaanderen mee vorm en dragen ontegensprekelijk bij aan onze welvaart en welzijn. Alle deelsectoren binnen cultuur steunen op de inzet van vrijwilligers om hun activiteiten te ontplooien, zo lezen we in de beleidsnota Cultuur van minister Gennez. Helaas zijn er ook nog heel wat mensen in de samenleving die de weg naar die culturele rijkdom en het vrijwilligerswerk niet vinden. Minister Gennez wil daarom deze regeerperiode verder inzetten op het bevorderen van participatie aan de cultuur-, jeugd- en mediasectoren.
Administratieve overlast en regeldruk verminderen
Vanuit de vaststelling dat het vrijwilligersbeleid zeer versnipperd is, nam de Vlaamse overheid in 2016 het initiatief om het vrijwilligersbeleid op Vlaams niveau meer gecoördineerd aan te pakken. De bedoeling van het gecoördineerd Vlaams vrijwilligersbeleid is om intersectoraal en tussen verschillende beleidsniveaus samen te werken en zo te komen tot een verbeterde omgeving, ondersteuning en waardering van vrijwilligers. In haar beleidsnota Cultuur stelt minister Gennez dat ze in het kader van dit beleid zal investeren in interbestuurlijk overleg om de regelgeving voor vrijwilligers te verbeteren door in te zetten op administratieve vereenvoudiging en regeldruk. Zo staat er in het recente Vlaams regeerakkoord dat 'in overleg met stakeholders van administratieve vereenvoudiging en vermindering van de regeldruk een prioriteit gemaakt wordt binnen een regeringsbreed project.' www.regulitis.be - een initiatief van de Verenigde Verenigingen samen met de Vlaamse Jeugdraad, de Vlaamse Sportfederatie en De Federatie - biedt alvast tal van oplossingen voor ‘onaangepaste regelgeving’ waar organisaties en vrijwilligers in deze sectoren mee te maken krijgen.
De verdere uitbouw van het digitaal verenigingsloket
Eén van de mogelijke hefbomen om administratieve overlast aan te pakken is het digitaal Verenigingsloket. Na enkele jaren voorbereiding werd begin 2024 het digitaal Verenigingsloket officieel gelanceerd. Subsidies aanvragen, een tent huren, een toelating om de straat af te zetten, … Allemaal diensten waarvoor je bij de overheid terecht kan. In het verleden diende je hiervoor echter aan te kloppen bij verschillende overheden of diensten. Ook de zoektocht naar de juiste informatie voor jouw vereniging is vaak een lijdensweg. Het digitaal Verenigingsloket wil deze info en dienstverlening aan verenigingen vereenvoudigen en centraliseren. In de komende regeerperiode wil minister Gennez de nodige stappen zetten om het loket te doen groeien, het uit te rollen en er een volwaardig en matuur platform van te maken. Ook vanuit het middenveld wordt er hoopvol gekeken naar de verdere uitrol van dit digitaal Verenigingsloket als mogelijke oplossing voor administratieve overlast. Hier vind je alvast een ludiek wensenlijstje vanuit de sector.
Uitkijken naar concrete acties
Andere belangrijke speerpunten ten aanzien van vrijwilligers in de beleidsnota Cultuur is het vergemakkelijken van de oprichting van lokale vrijwilligerskorpsen, door te voorzien in een regionaal vormingsaanbod, het verbeteren van kennis en data over vrijwilligers in Vlaanderen, evenals de verdere ontwikkeling van een passende omkadering voor crisisvrijwilligers. Tot slot krijgt ook het Internationaal Jaar van de Vrijwilliger in 2026 de nodige aandacht deze regeerperiode. We kijken alvast uit naar hoe deze ambities concreet vorm zullen krijgen.