Herbestemming van kerken. Wat met parochiezalen?
donderdag 19 januari 2023
Toegankelijke en betaalbare infrastructuur. Om te vergaderen of activiteiten te organiseren. Het is een oud zeer, maar we hebben de indruk dat de roep om ruimte opnieuw steeds luider klinkt. (Parochiale) zaaltjes verdwijnen, prijsstijgingen dreigen. Dat is nefast voor het kleine ontmoeten. Enkele lichtpuntjes geven toch hoop. Zoals de herbestemming van kerken.
Kerken krijgen tweede leven
Bijna 1.800 katholieke parochiekerken in Vlaanderen zijn niet langer (alleen) nodig als religieuze ruimte. De Vlaamse Regering speelt op deze trend in en stelt nu dat elke gemeente verplicht een kerkenbeleidsplan moet opmaken. Dit is een schriftelijk document waarin de langetermijnvisie voor een kerk beschreven staat. Bij herbestemming (een nieuwe invulling van het kerkgebouw) of nevenbestemming (mogelijkheid tot andere activiteiten dan erediensten) worden meteen ook subsidiemogelijkheden gekoppeld om de daad bij het woord te voegen. Op 9 november 2022 keurden 86 parlementsleden dit wijzigingsdecreet goed. Sinds 19 januari kan je de inhoud lezen in het Belgisch Staatsblad. Dit biedt ongetwijfeld kansen voor (sociaal-) culturele en artistieke activiteiten. Denk maar aan concertjes of voorstellingen, extra vergaderruimte, lezingen of intieme workshops. Dit Vlaams initiatief biedt houvast. Maar de betrokkenheid van lokale spelers in de uitvoering vraagt natuurlijk extra zorg. De toolbox ‘Kerk in het midden’ of expertisecentra als PARCUM (zie ook: www.toekomstparochiekerken.be) bieden houvast. Ook verschillende Avansa’s begeleiden een participatief traject waarbij aandacht is voor wat de buurt belangrijk vindt of nodig heeft. Overbeke-Wetteren en Deinze zijn slechts twee voorbeelden hiervan.Dorpszaaltjes verdwijnen
Naast positieve ontwikkelingen, zijn er ook bezorgde geluiden. Zo zou het voortbestaan van heel wat buurtlokalen onder druk staan. Lokale besturen maar ook kerkfabrieken of andere patrimoniumeigenaars doen in sneltempo hun eigendommen van de hand. Wegens te duur in onderhoud en verwarming, omdat ze niet meer van deze tijd zijn of omdat ze moeite ondervinden bij de uitbating of beheer ervan. Momenteel analyseert Beweging.net de antwoorden op de bevraging Geef ons de ruimte! De eerste resultaten worden eind februari verwacht. Ze zullen ongetwijfeld mee inzicht geven in deze problematiek.Praat erover met je bestuur en middenveld
Zelf nood aan meer toegankelijke ruimte? Grijp dan de gemeenteraadsverkiezingen van 2024 aan. Spreek lokale beleidsmakers aan over je verwachtingen. Doe waar mogelijk -ook via de adviesraden- suggesties voor concrete oplossingen. Misschien heeft jouw gemeente of stad al een langetermijnvisie? Ga dan verder in dialoog over de concretisering ervan.
Je doet er goed aan zo’n complexe kwestie vanuit een breder perspectief te bekijken. Zo kan ook private infrastructuur deel van de oplossing zijn. Of scholen die na de lestijd worden opgesteld. Via slimgedeeld.be vind je alvast praktische tips om aan de slag te gaan.
Tussen haakjes: woon je in een landelijke gemeente en wil je -via plekken- werken aan hechtere contacten tussen de buurtbewoners? Dan kan je financiële steun krijgen (tot 5.000 euro) via Buurten op den Buiten van de Koning Boudewijnstichting.
Oplopende (energie)kosten…
Vorig najaar kende de Vlaamse regering extra middelen toe aan lokale besturen om om te gaan met hoog oplopende energie- en andere kosten. Het overzicht van de toegekende middelen is te vinden op de website van het agentschap Binnenlands Bestuur.
