Reductie van de afvalberg. Van éénmansactie tot bovenlokaal burgerinitiatief
dinsdag 20 oktober 2020
Het begon in de kindertijd met een glasscherf in de voet, maar al dat afval op het strand zet Tim Corbisier nog steeds aan het denken. Sinds 2016 ruimt hij zelf op wat kan en roept ook anderen op hetzelfde te doen. Vandaag is Proper Strand Lopers een uit de kluiten gewassen burgerinitiatief: bovenlokaal, zelfs internationaal. In volle groei, maar stilaan ook aanschurend tegen de grenzen van het hoogst haalbare voor een niet-gesubsidieerde organisatie. In gesprek met Tim, IT-netwerkbeheerder from 9 to 5 en bewonderenswaardig vrijwilliger in de vele uurtjes daarna.
Vaak vinden Proper Strand Lopers hetzelfde soort afval terug. Dan gaan ze praten met de bron ervan, de fabrikant.
Op onze inspiratie- en netwerkmomenten laten we graag gepassioneerde burgers aan het woord die een maatschappelijke verandering nastreven. Vertel, wat houd jou wakker ‘s nachts?
Tim Coribisier: “Het verminderen van de afvalberg. Het is echt ongelofelijk wat er allemaal aanspoelt op het strand. Plastic, blikjes, verpakkingen, … noem maar op. Dat kan en moet minder. Tijdens mijn barvoetse strandloopjes raapte ik zelf op wat ik tegen kwam. Dat is uiteindelijk maar een kleine moeite. Ik motiveerde ook vrienden en kwam pas daarna, schoorvoetend, op de idee om via facebook andere lopers aan te sporen hetzelfde te doen. Uiteindelijk is die oproep vooral blijven hangen bij de recreatieve strandbezoekers, eerder dan bij sporters. En de media is er keihard opgesprongen. Zo kwam Proper Strand Lopers in een stroomversnelling.”
Jullie houden het niet bij zwerfvuilruimen alleen. Proper Strand Lopers wil ook sensibiliseren en mobiliseren.
Tim: “Klopt helemaal. Symptoombestrijding is één ding. Het probleem bij de bron aanpakken vraagt om een andere aanpak. Een mentaliteitswijziging, zowel bij de consument als bij de producent. Vandaar ons community platform. Wat we verzamelen brengen we in kaart. We nemen foto’s en houden cijfers bij voor de wetenschap. Al snel zie je dan patronen opduiken. Zelfde type afval, op dezelfde dag of identieke kuststrook. Door onze vangst visueel aantrekkelijk voor te stellen, via ‘trash art’ of recycling, willen we sensibiliseren en mensen aanzetten tot nadenken. We ontplooien een werking naar scholen toe -zij zijn heel erg vragende partij- maar even goed naar bedrijven toe die we zinvolle teambuildings aanbieden.”
Maar even goed tik je bedrijven of overheden ook op de vingers als het moet?
Tim: “Inderdaad. Naast educatie, zetten we in op lobbywerk. We schoppen een beetje tegen de schenen. We moeten wel, anders zal er nooit iets veranderen! Maar we doen dat ondertussen op een beschaafde manier. We gaan in dialoog. We zoeken oplossingen. Afval ruimen kan iedereen. We stellen ons heel laagdrempelig op en vragen geëngageerde burgers gewoon een foto van hun opruimactie op ons platform te posten. Wij, en dan spreek ik in naam van een 15 kernvrijwilligers, proberen ervoor te zorgen dat dit afval niet langer in de omgeving terechtkomt. Deze aanpak kreeg ook navolging in andere gemeenten: Oostkamp, Oudenburg, Ninove… Ook in Zuid-Holland en Zeeland zijn honderden ruimende handen actief. Zo kunnen we met één stem naar buiten komen, bv. in het debat rond statiegeld.”
Sinds 2016 inspiratiebron voor vele groepen.
Proper Strand Lopers is m.a.w. niet alleen over gemeentegrenzen heen actief, maar ook intersectoraal (milieu-educatie, kunstinstallaties, circulaire economie, …).
Tim: “Onze werking raakt aan vele facetten. Ook sociaal welzijn. In de zomer stellen wij een strandcabine open en gaan we samen afval ruimen. Daarmee bereiken we heel wat buurtbewoners, mensen uit alle geledingen van de maatschappij. Zo dragen we bij aan de sociale cohesie.
En van het één komt het ander. Er is nog veel ruimte om uit te breiden. Ideeën zat (van ecolabels tot zeehonden’bescherming’)! Maar zonder structurele subsidies zitten we stilaan aan ons plafond… Er is veel administratie mee gemoeid. Het beantwoorden van mails alleen al, vergt veel energie. Daarnaast komt een stuk coördinatie en taakverdeling, nieuwe zaken ontwikkelen of tot uitvoer brengen en dan heb ik het nog niet over middelen zoeken of een projectaanvraag indienen. De overheid is niet aangepast aan ons type werking.”
Toch zijn jullie in heel korte tijd bijzonder snel gegroeid. Wie bood steun?
Tim: “Wij kunnen voor vragen en advies terecht bij Klein Verhaal. Een vzw die mee op onze site (O.666) zit en professionals in dienst heeft. Zij tonen de weg. Bv. op vlak van boekhouding of projectsubsidies. Verder zijn ook Bond Beter Leefmilieu of de West-Vlaamse Milieufederatie belangrijke partners voor ons. Zij geven tips rond het beheer van een vzw, of brengen ons tot een interessante doelgroep: de jongeren van vandaag. Ook met gemeentebesturen bouwen we een band op. Of met serviceclubs voor materiële of financiële steun, al blijft onze onafhankelijke positie een prioriteit. En nog lang niet al onze vragen zijn beantwoord. Wat met vrijwilligersverzekeringen bijvoorbeeld?”
Onze visuele manier van voorstellen, stemt tot nadenken.
Wat is de ultieme toekomstdroom?
Tim: “Een sterk gereduceerde afvalberg. Een neutrale consulent die kustbreed, of voor mijn part regionaal werkt, kan daarin een drijvende motor zijn. Een betaalde werkkracht die overzicht bewaart en overal adviserend optreedt, die dingen echt in beweging kan zetten en nieuwe acties uitwerkt. Geloof het of niet. Wij houden nu al, vrijwillig, jaarverslagen en statistieken bij. Dit helpt ons kritisch en toekomstgericht te denken.”
In korte tijd legde Proper Strand Lopers een mooi parcours af. Proficiat aan alle sterkhouders. Heb je nog een laatste tip voor ons State of the Region publiek?
Tim: “Mik op de middenmoot. Het heeft geen zin extremen extremer te maken of afkeer op te wekken voor wat je doet. Collectief een stapje ‘richting beter’ opschuiven, is al heel waardevol.”
Dank voor de vele wijze woorden. En check zeker eens de decreetlijn ‘bovenlokaal cultuurwerk’.
