Hou het lokaal verenigingsleven open en overeind
woensdag 10 november 2021
We zeggen het niet graag, maar het lijkt erop dat we nog enige tijd met op en neergaande coronacijfers geconfronteerd zullen worden. We moeten gelukkig -tot nader order - niet meer met zijn allen in ons kot blijven, want er zijn intussen voldoende protocollen en veiligheidsmaatregelen die ervoor zorgen dat verenigingen op een veilige manier hun ding kunnen doen. We roepen dan ook met aandrang alle lokale besturen op om het lokaal verenigingsleven niet zomaar stil te leggen.
Het is complex
Al ruim een jaar is het verre van evident om haarfijn op de hoogte te zijn van de geldende coronamaatregelen. Dit geldt zowel voor lokale organisaties als voor gemeentebesturen. En zodra we denken dat het ergste achter de rug is, moet er toch opnieuw ingegrepen worden.
Intussen is er wel al ruime terreinervaring en zijn er een aantal duidelijke kaders. Maatregelen zoals afstand houden, mondmaskers, handen ontsmetten en ventileren zijn gemeengoed geworden en worden vlot toegepast op allerlei activiteiten. Een pandemiewet, sectorprotocollen en doorgedreven communicatie vanuit sectororganisaties zorgen tegelijk voor een gekend wettelijk kader. Deze protocollen kwamen tot stand via intens overleg met vele actoren en werden ook goedgekeurd door virologen. Als lokale organisaties zich aan deze kaders houden - en dat doen ze massaal - dan is 'veilig verenigen' perfect mogelijk en legitiem.
Nu kunnen gemeenten en provincies wel afwijken van het federale kader. Federaal minister van Binnenlandse Zaken, Annelies Verlinden, bezorgde recentelijk een omzendbrief aan alle burgemeesters met een set maatregelen die ze kunnen inzetten in het geval van een lokale corona-uitbraak. In deze 'toolbox' lezen we onder andere ook de suggestie om verenigingsactiviteiten tijdelijk stop te zetten. Jammer genoeg is het in de omzendbrief vruchteloos zoeken naar heldere criteria als basis voor dit soort verregaande maatregel.
Nu kunnen gemeenten en provincies wel afwijken van het federale kader. Federaal minister van Binnenlandse Zaken, Annelies Verlinden, bezorgde recentelijk een omzendbrief aan alle burgemeesters met een set maatregelen die ze kunnen inzetten in het geval van een lokale corona-uitbraak. In deze 'toolbox' lezen we onder andere ook de suggestie om verenigingsactiviteiten tijdelijk stop te zetten. Jammer genoeg is het in de omzendbrief vruchteloos zoeken naar heldere criteria als basis voor dit soort verregaande maatregel.
Welke maatregelen gelden er momenteel? We zetten ze hier op een rijtje.
Geen willekeur
Wanneer is de situatie ernstig genoeg om het verenigingsleven stil te leggen? Gezien de omzendbrief daarover weinig transparant is en ook niet afdwingbaar is, zal men dat lokaal zelf moeten inschatten. Dit kan leiden tot willekeur waarbij activiteiten van een sociaal-culturele of amateurkunstenorganisatie in de ene gemeente wel kunnen doorgaan en in de buurgemeente niet. Terwijl het coronavirus zelf lak heeft aan gemeentegrenzen en dus beter regionaal of provinciaal worden afgestemd.
We zijn ervan overtuigd dat het gros van de lokale besturen het verenigingsleven niet opnieuw wil lam leggen, maar roepen degenen die dit toch overwegen op tot omzichtigheid. Niet alleen kunnen lokale verenigingsactiviteiten perfect 'veilig' georganiseerd worden; ze zijn ook fundamenteel voor het mentaal welzijn en voor behoud/doorstart van lokale banden en dynamieken. Het sociaal-cultureel verenigingsleven is – óók lokaal – veeleer deel van de oplossing dan van het probleem.
Ga in dialoog
Lokale vrijwilligers die het afgelopen jaar al heel vaak opnieuw opstartten en weer moesten afremmen - met veel energieverlies tot gevolg, willen vooral weten waar ze aan toe zijn. We vragen daarom aan gemeentebesturen om snel met hen in dialoog te gaan zodra er eventuele nieuwe maatregelen overwogen worden. Door naar elkaars uitgangspunten en situatie te luisteren, leer je elkaar beter kennen en vermijd je frustratie nadien. Bovendien maakt het alternatieven mogelijk die ervoor kunnen zorgen dat niet alles zomaar on hold gezet wordt.
Omdat veel organisaties in meerdere gemeenten tegelijk activiteiten organiseren, zien we graag dat gemeenten overleggen met buurgemeenten en - bij voorkeur - met het provinciebestuur. Zo kan een lappendeken van lokaal verschillende maatregelen waar niemand nog wijs uit geraakt, hopelijk vermeden worden.
Hou het veilig én aangenaam komende weken en maanden.