Solidair voor autonomie: Resolutie over het belang van de autonome rol van sociaal-culturele organisaties en amateurkunstenkoepels
maandag 6 mei 2024
Dossier: Verkiezingen 2024
Op de Algemene Vergadering van De Federatie op 26 april 2024 keurden de lidorganisaties unaniem een resolutie goed die aan de nieuwe Vlaamse regering vraagt om onverkort in te zetten op vrije en autonome organisaties in het sociaal-cultureel werk en de amateurkunsten.
Aanleiding?
De afgelopen maanden laaide het debat rond het civiel perspectief van sociaal-culturele organisaties op. Zowel amateurkunstenorganisaties als sociaal-culturele organisaties getuigden de voorbije maanden over het onder druk staan van hun autonome rol op verschillende manieren. Hun inhoudelijke keuzes, hun strategieën, hun doelgroep of aard van hun werking. Het noopte tot een sectorbrede solidariteit en een gedragen standpunt vanuit de sectoren sociaal-cultureel werk en amateurkunsten.
Download hier de resolutie (pdf) of lees ze integraal hieronder.
Intussen werd de resolutie al door bijna 140 kandidaat-parlementsleden onderschreven.
De doelstelling van deze resolutie is het erkennen, beschermen en waarborgen van de autonome rol van sociaal-culturele organisaties en amateurkunstenkoepels in Vlaanderen en Brussel. Zoals het ook omschreven is in de decreten van beide sectoren. Het streven is om, ook in de toekomst, de principiële waardering voor het civiel perspectief en inhoudelijke autonomie te verankeren in het beleid en de praktijk van de Vlaamse overheid. Op die manier garandeert en stimuleert de Vlaamse overheid veerkrachtige en dynamische sectoren die een cruciale bijdrage leveren aan de sociale cohesie, culturele diversiteit en maatschappelijke participatie en ontwikkeling in Vlaanderen.
Over het belang van de autonome rol van sociaal-culturele organisaties en amateurkunstenkoepels
In alle hoeken van Vlaanderen en Brussel zijn miljoenen mensen in hun vrije tijd actief betrokken bij talloze sociaal-culturele en amateurkunstenpraktijken. Ze nemen deel aan activiteiten, werken mee aan projecten of geven er zelf vorm aan. Met enthousiasme steken ze vrijwillig de handen uit de mouwen, gedreven door thema's die hen nauw aan het hart liggen of kunstvormen waarover ze gepassioneerd zijn. Ze komen samen, leren van elkaar, signaleren uitdagingen en creëren samen. Maatschappelijk ondernemen, cultureel inspireren, kwesties aankaarten - ze doen het allemaal. De gunstige effecten hiervan voor henzelf en voor de samenleving kunnen nauwelijks overschat worden.
Deze mensen zijn niet alleen actief op de achtergrond. Ze tonen creaties, voeren het publieke debat en innoveren met praktijken. Samen bereiken en betrekken ze de diverse groep mensen die een afspiegeling vormt van het hedendaagse Vlaanderen. Ze vormen samen, elk op hun eigen unieke manier, de ruggengraat van een weerbare en dynamische gemeenschap.
Deze burgers, vrijwilligers, lokale groepen en amateurkunstenaars worden op hun beurt geïnspireerd, verenigd en ondersteund door een netwerk van 129 erkende en gesubsidieerde sociaal-culturele organisaties en 9 gesubsidieerde amateurkunstenkoepels. Dagelijks zijn er ruim 2000 professionele medewerkers actief, die deze vrijwillige inzet mogelijk maken. Zij sturen de hele werking aan via beleidsplannen en rapporten, waarin ze de activiteiten onderbouwen, monitoren en evalueren.
Al vele decennia investeert en erkent de Vlaamse overheid dit unieke sociaal-culturele en amateurkunstenveld. Organisaties die kwaliteitsvol werken en dit aantonen aan de hand van beleidsplannen en voortgangsrapporten, en die voldoen aan de criteria die het Vlaams parlement in decreten vooropstelt, kunnen rekenen op subsidies. Met deze investering versterkt de Vlaamse overheid het sociaal en cultureel kapitaal van onze samenleving.
Een essentieel aspect van deze erkenning is het respecteren van het civiel perspectief voor sociaal-culturele organisaties en de inhoudelijke autonomie voor amateurkunstenkoepels. Dit houdt in dat de overheid deze organisaties principieel waardeert zonder zich te mengen in hun keuzes van thema’s, doelgroepen en de aard van hun werking. En zonder extra politieke controle of dreigementen met verlies of vermindering van subsidies als men het politiek niet eens is.
10 goeie redenen voor autonomie
- omdat geëngageerde en kritische burgers belangrijk zijn voor onze samenleving;
- omdat initiatieven die door georganiseerde burgers worden opgezet en uitgevoerd, zorgen voor meer betrokkenheid van mensen en een groter vertrouwen in de democratie;
- omdat betrokken burgers in organisaties anderen inspireren om voor hun rechten op te komen en actief deel te nemen aan de maatschappij, waardoor ze bijdragen aan een inclusieve, democratische en solidaire samenleving;
- omdat de grote veelzijdigheid in thema’s en aanpak binnen onze sectoren van wezenlijk belang is. Kleiner of groter, ouder of nieuwer, met lokale groepen of via campagnes, ongeacht achtergronden en visies … het doet er niet toe;
- omdat organisaties waarvan de autonomie wordt aangetast, expliciete solidariteit verdienen;
- omdat de organisaties vanuit een eigen zorgvuldig opgebouwde expertise veelal aanjagend, inspirerend of aanvullend werken ten opzichte van overheden, ondernemingen en andere maatschappelijke actoren;
- omdat het ‘civiel perspectief’ cruciaal is voor het behoud van de autonomie van sociaal-culturele organisaties en het stimuleren van participatie vanuit de samenleving;
- omdat autonomie een cruciale rol speelt in het bevorderen van artistieke ontwikkeling en ondersteuning binnen de amateurkunstensector;
- omdat directe politieke inmenging een bedreiging vormt voor de autonomie van organisaties en hun vermogen om onafhankelijk te werken;
- omdat directe politieke inmenging niet alleen organisaties schaadt, maar ook het vertrouwen van burgers en de vrije democratische samenleving.
Daarom vragen we aan de nieuwe Vlaamse regering om onverkort in te zetten op vrije en autonome organisaties in onze sectoren, die zelf invulling geven aan hun missie en zelf bepalen hoe ze hun werking vormgeven. Daarbij vertrouwensvol ondersteund en niet gedirigeerd door de overheid.
Bent u kandidaat voor een politiek mandaat in het Vlaams parlement? Dan nodigen we u graag om deze resolutie mee te onderschrijven. Dat kan via dit formulier. Bedankt!
